Με το να πιστέψουμε σε αυτό, στις δυνατότητες και τα ταλέντα του. Με το να πιστέψουμε πρώτα εμείς, είτε είμαστε γονείς είτε εκπαιδευτικοί, ότι αυτό το παιδί μπορεί να καταφέρει ό,τι θελήσει!
Δεν είναι καθόλου θεωρητικό αυτό που λέμε. Στην ουσία μιλάμε για την δύναμη της αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Η σημασία αυτού του φαινομένου αναδείχτηκε πρώτη φορά απο τους Thomas and Thomas και αρχικά ονομαστηκε “θεώρημα Thomas”. Έχει εφαρμογές σε πάρα πολλούς τομείς όπως η οικονομία, η κοινωνία, η ιατρική αλλά και η ιστορία. Συνδέθηκε με την εκπαίδευση απο τους Rosenthal και Jacobson.
Τι είναι όμως αυτή η αυτοεκπληρούμενη προφητεία; Είναι η εικόνα που φτιάχνουν οι αντιλήψεις μας, τα πράγματα που πιστεύουμε, για τον κόσμο, για τον εαυτό μας αλλά και τους άλλους γύρω μας. “Εάν οι άνθρωποι ορίζουν καταστάσεις ως πραγματικές, είναι πραγματικές στις συνέπειές τους” (Thomas & Thomas, 1928). Για παράδειγμα αν πιστεύουμε ότι ένα παιδί είναι άτακτο θα του φερόμαστε με την ανάλογη αυστηρότητα και αυτό θα επηρεάσει την συμπεριφορά του και θα φερθεί ανάλογα.
Αυτό όμως μπορεί να λειτουργήσει και θετικά. Αν πιστεύουμε πολύ σε ένα παιδί αυτό θ” ανθίσει”. Οι Rosenthal και Jacobson έκαναν ένα πείραμα σε 650 μαθητές. Τους είπαν οτι θα τους δώσουν το τέστ νοήμοσύνης του Χάρβαρντ για να ελέγξουν τις δυνατότητές τους. Έδωσαν λοιπόν στους εκπαιδευτικούς μια λίστα με μαθητές που τα πήγαν καλά στο τέστ και θα “ανθίσουν” μαθησιακά. Η λίστα αυτή δεν δόθηκε με βάση τις επιδόσεις των παιδιών στο τέστ, αλλά τυχαία
Στην πραγματικότητα όμως οι ερευνητές χορήγησαν στα παιδιά το τεστ γενικών δεξιοτήτων του Flanagan που είναι μη λεκτικό και πιο αντικειμενικό. Τα τέστ λοιπόν επαναλήφθηκαν σε έναν χρόνο και οι μαθητές που όντως “άνθισαν” ήταν εκείνοι που ειχαν συμπερηληφθεί στη λίστα που είχε δοθεί στους εκπαιδευτικούς.
Οι ερευνητές έβγαλαν το συμπέρασμα ότι η συμπεριφορά των εκπαιδευτικών απέναντι στους μαθητές ήταν αυτή που επηρέασε περισσότερο τ αποτελέσματα των τέστ σε σχέση με τις πραγματικές τους δυνατότητες.
Επομένως το πρώτο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε όσο αφορά τα παιδιά και τους μαθητές μας είναι να πιστέψουμε ότι μπορουν να τα καταφέρουν! Ίσως κάπως έτσι ν αλλάζει ο κόσμος…με το να πιστεύουμε στο καλό και στις ικανότητες των αλλων και τις δικιές μας!
Πηγή: https://ikee.lib.auth.gr/ και συγκεκριμένα “Προσδοκίες και αυτοεκπληρούμενη προφητεία στην εκπαίδευση” Διπλωματική εργασία της Νεφέλης Κρυωνά