Πολλές φορές αναρωτιόμαστε γιατί οι άνθρωποι δεν προσπαθούν να σταματήσουν τους εθισμούς τους αφου ξέρουν ότι τους βλάπτουν. Η απάντηση δεν είναι κάτι πολύπλοκο. Ο εθισμός φέρνει απόλαυση. Είτε αυτός είναι ναρκωτικά, φαγητό, ποτό, τσιγάρο, ζάχαρη ο εθισμός έχει το χαρακτηριστικό της απόλαυσης και ο εθισμένος τις περισσότερες φορές δεν έχει από πού αλλού να την αντλήσει. Είναι όμως η απόλαυση του εθισμού, πραγματική ευτυχία; Τι διαφορά έχουν αυτά τα δύο συναισθήματα; Πιο είναι πιο ισχυρό και κρατάει περισσότερο;
Αυτό μπορούμε να το απαντήσουμε εξετάζοντας τις αντιδράσεις που προκαλούνται στον εγκέφαλο από την απόλαυση που προσφέρει ο έθισμός και από την πραγματική ευτυχία.
Πριν όμως έρθουμε σε αυτήν την σύγκριση ας δούμε λίγο την ανατομία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος εκτός από νεύρα έχει και υποδοχείς. Αυτοί οι υποδοχείς «παίρνουν» τα ερεθίσματα από το περιβάλλον μέσω κάποιου οργάνου και ανάλογα με τον τύπο τους και την αίσθηση που προκαλούν, στέλνουν νευρικό σήμα που «λέει» στο σώμα πως ν αντιδράσει.
Οι νευρώνες, τα κύτταρα του εγκεφάλου για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους χρησιμοποιούν ορμόνες. Οι κυριότερες ορμόνες που υπάρχουν στον εγκέφαλο είναι η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η αδρεναλίνη. Εδώ θ ασχοληθούμε με τις δύο πρώτες.
Ας δούμε λοιπόν τι γίνεται σε περιπτώσεις όπου η απόλαυσή μας προέρχεται από εθισμούς. Σε αυτήν την περίπτωση εκκρίνεται ντοπαμίνη. Είναι η ορμόνη της ευχαρίστησης και της ανταμοιβής του εγκεφάλου. Παράγεται κάθε φορά που κάνουμε κάτι με το οποίο νιώθουμε απόλαυση όπως να τρώμε γλυκά, να κάνουμε έρωτα ή χρήση κάποιων ουσιών. Σε αυτήν την ορμόνη ανταποκρίνονται 5 νευροδιαβιστές που με τη σειρά τους δίνουν το νευρικό σήμα για απόλαυση και κινητοποίηση. Παρόλλα αυτά η υπερβολική έκκριση ντοπαμίνης οδηγεί στην εξάρτηση. Η ορμόνη αυτή εκκρίνεται όταν παίρνουμε, όταν εισπράττουμε. Για παράδειγμα εκκρίνεται όταν πίνουμε, όταν τρώμε κατι νόστιμο, όταν τζογάρουμε σε ένα καζίνο και κερδίζουμε. Συνήθως βιώνεται όταν το άτομο είναι μόνο του. Καστάσεις όπως το ποτο, το φαγητό, το κάπνισμα, ο τζογος μπορούμε να τις βιώσουμε κατά μόνας.
Αν το σώμα μας μιλούσε όσο λάμβανε ντοπαμίνη θα ελεγε: « Μ αρέσει πάρα πολύ!! Θέλω κι άλλο!!»
Από την άλλη η σεροτονίνη θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η σοφή αδερφή της ντοπαμίνης. Αυτή είναι η ορμόνη της ευτυχίας. Εκκρίνεται όταν νιώθουμε καλά και σε αυτήν ανταποκρίνονται τουλάχιστον 14 νευροδιαβιβαστές. Δεν είναι εθιστική ,όπως η ντοπαμινη, αλλά η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη.
Η σεροτονίνη προκύπτει όταν δίνουμε, όταν προσφέρουμε. Είναι αυτή η αίσθηση πληρότητας που έχουμε όταν δείχνουμε αλληλεγγύη. Σε γενικές γραμμές εκκρίνεται όταν βρισκόμαστε μαζί με κόσμο, όταν περνάμε καλά με τους φίλους ή την οικογένειά μας, όταν διασκεδάζουμε με τους συναδέλφους μας. Αν ο εγκέφαλος μίλαγε όσο στο σώμα μας εκκρινόταν σεροτονίνη θα έλεγε: « Είναι πολύ ωραία αίσθηση και μου αρκεί!!»
Αντι λοιπόν να επενδύουμε σε πρόσκαιρες απολαύσεις καλό θα ήταν να διαμορφώσουμε τη ζωή μας έτσι ώστε να είμαστε γεμάτοι ουσιαστική ευτυχία.
Πηγή: https://gramho.com/